Şərq tərəfdən bir atəşin görünməsi.

"İkdiddurer" adlı kitabda Mehdinin zühur əlamətləri bəhsində keçir: Şərqdə, səmada üç gecə görünən böyük bir atəşin çıxması. Mutad (alışılmışın xaricində) şəfəq qırmızılığı kimi olmayan bir qırmızılığın səmada görülüb üfüqdə yayılması.

(Kitab-ül Burhan Fi Əlaməti-el Mehdiyy-il Axır Zaman, s. 32)

 

Şərqdən üç və ya yeddi gün ard-arda böyük bir atəş zühur edəcək, göydə qaranlıq görüləcək, göydə alışılmış olan qırmızılığın əksinə tam fərqli bir qırmızılıq yayılacaq. Yer üzünün eşidib anlaya biləcəyi bir dillə səs ediləcək.

(Qiyamət Əlamətləri, s. 166)

 

Əbu Cəfər b. Məhəmməd b. Əli (r. a. )dan rəvayət edildi. Siz üç və ya yeddi gün, şərqdən bir atəşi gördüyünüz zaman Ali Məhəmmədin çıxmasını gözləyin, inşaallah-ü Təala, bir münadi Mehdinin adı ilə səmadan səs edəcək ki, şərqdə qərbdə olan hər kəs bu səsi eşidəcək. Öyleki qorxudan yuxuda olanlar oyanacaq, ayaqda olan çökəcək, oturan isə ayağa atılacaq.

(Kitab-ül Burhan Fi Əlaməti-el Mehdiyy-il Axır Zaman , s. 32)

 

 

And içərəm ki bir atəş sizi bürüyəcəkdir. O atəş bu gün Berehut deyilən vadidə sönmüş vəziyyətdədir. O atəş içində böyükəzab olduğu halda insanları bürüyər. O atəş insanları, malları yandırıb qurtarar. Səkkiz gün içində külək ilə bulud kimi uçaraq dünyanın hər tərəfinə yayılar. Gecənin istiliyi gündüzün hərarətindən daha şiddətlidir. O atəş insanların başının üzərindən ərşin altına qədər yaxınlaşaraq yer üzü ilə göy arasında gökgurultusu kimi qorxulu gurultusu olar, buyurdu.

(ölüm-Qiyamət -Axirət və Axır Zaman Əlamətləri, s. 461)

 

Mehdinin çıxış əvvəli əlamətlərindən olan bu atəş haqqında qısa bir şərh etmək yerində olacaq.Bəzi kəslər bu atəşi; səbəbsiz yerə birdən-birə ortaya çıxan, sönmə nədir bilməyən, hətta hər kəsin olduğu yerdən mütləq görəcəyi tərzdə bir əlamət olaraq gözləməkdədir.

 

Halbuki qiyamət əlamətlərinin meydana gəlişi əsnasında imtahan davam etdiyindən onların başa düşülməsi, hər kəsin məcbur olaraq qəbul edəcəyi bir açıqlıqda olmaz. Beləcə insanlar ağıllarını, vicdanlarını, iradələrini istifadə edərək qərar verərlər. Əgər qiyamət əlamətləri ilə əlaqədar hədislər ən incə detalına qədər (məsələn; hansı şəhərdə, tarixin neçəsində, nə şəkildə çıxacağı) izah edilsəydi, daha əvvəl də ifadə etdiyimiz kimi hər kəs məcbur olaraq qəbul edər, insanlar arasında dərəcə fərqi qalmazdı. Bu səbəblə qiyamət əlamətləri ilə əlaqədar hədislər xüsusilə yarı bağlı bir şəkildə bildirilmişdir.

 

Atəş əlamətini də bu şəkildə qiymətləndirmək lazımdır. Bir atəş səbəbsiz yerə çıxmaz, ya bir qəza, ya bir partlama kimi qəsd və ya laqeydlik nəticəsində çıxar. Mehdinin çıxış əlaməti olaraq deyilməsi, onun çox qəribə və fövqəladə bir əlamət şəklində çıxmasını tələb etməz. Əhəmiyyətli olan bu atəşin, hədisdə tərif edilən atəşin xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq çıxmasıdır. Bu atəşi tanımaq və təsbit edə bilmək üçün ediləcək ilk iş, xüsusiyyətlərinin ortaya çıxardılmasıdır. Bilindiyi kimi İyul 1991-ci ildə İraqın Küveyti işğalı sonrasında, Küveytə aid neft quyularını atəşə verməsi nəticəsində Küveyt və Bəsrə Körfəzini çox böyük bir atəş bürümüşdür.

 

- Küveytdə yanan neft, insan və heyvanlar arasında ölümə səbəb olmaqdadır. Ekspertlərə görə gündə yarım milyon ton neft tüstü olaraq atmosferə qarışmaqdadır. Hər gün 10 min tondan çox iş, kükürd, karbondioksit və böyük miqdarda, xərçəng quruluşçu xüsusiyyəti olan hidrokarbonlar bulud kimi körfəz üzərində asılı dayanmaqdadırlar... Tək Körfəz deyil, onun şəxsində Dünya yanmaqdadır. (M. Nəcati Özfatura, Qurdlar Süfrəsində Orta şərq, s. 175)

 

-Atəşə verilən iki quyu, Türkiyənin bir gündə çıxara bildiyi qədər neft verir və tüstülər 55 km. uzaqlıqdakı Səudiyyə Ərəbistandan belə görülə bilir. (Azadlıq, 23 Yanvar/ocaq 1991)

 

-Körfəzdə sönməyən fəlakət xəbərləri: Küveytdə atəşə verilən yüzlərlə neft quyusu alov alov yanır. Ekspertlərin "söndürmək son dərəcə çətin" dedikləri neft quyularındakı yanğının Türkiyədən Hindistana qədər olan geniş bir bölgəni ən az 10 il müddətlə təsir edəcəyi bildirilir.

 

Atəşə verilən neft quyularında çıxan alov və tüstülər atmosferi davamlı çirklətməkdədir. Küveyt gündüzləri gecə mənzərəsi ərz etməkdədir. Alovlarla birlikdə yüksələn hisə verilmiş rəngi tüstü, Küveyt səmalarında payızdan qış mövsümünə keçişi xatırladır... Küveytin hamısının yaşanılar hala gəlməsi üçün ən az bir illik bir zamana ehtiyac vardır. Kilometrlər tərəfindən uzaqdan görülən alovlarla birlikdə yüksələn tüstülər, Küveyt səmalarını tamamilə örtərək ölkəni yaşanmaz hala gətirməkdə və varlıqlı olanlar Küveyti tərk etməkdədirlər.

 

Dahrandakı araşdırma mərkəzi müdiri Abdullah Dabbagın NewYork Timesdə çıxan şərhinə görə, Bəsrə Körfəzindəki çirklənmə nəticəsində 106 növ balıq, 180 növ yumşaqcalar və bölgədə yaşayan 450 növ heyvan həyata döyüşü verməkdədir. 600 neft quyusundan yüksələn tüstülərin qonşu ölkələrə yayıldığı, ayrıca kükürd kimi kanserojen maddələr ehtiva edən tüstülərin turşu yağışına çevrilərək əkinçilikdə səmərəni azaltdığı açıqlanmaqdadır. (M. Nəcati Özfatura, Qurdlar Süfrəsində Orta şərq, s. 171)

 

And içərəm ki bir atəş sizi bürüyəcəkdir. O atəş bu gün Berehut deyilən vadidə sönmüş vəziyyətdədir.

(Kamus Tərcüməsi, c. 1, s. 550)

Berehut: Bir vadi və yaxud bir quyu adıdır.

 

Hədis-i şərifin ilk qisimində atəş üçün "sönmüş bir vəziyyətdədir" deyilməkdədir. Atəş, yanıcı bir maddənin yanmasıyla meydana gələn bir vəziyyət olduğuna görə burada sönmüş vəziyyətdə olan atəşin özü deyil, atəşi meydana gətirən xammaldır.

 

Burada torpaqaltından çıxarılan neftə işarə edilməkdədir. Necə ki hədisdəki Berehut deyilən yer, bir quyunun adıdır. Bu quyu neft quyusudur. Zamanı gəlincə bu quyulardan çıxarılan neft, yanmağa hazır bir atəş halına gəlməkdədir.

 

"O atəş böyükəzab olduğu halda insanları bürüyər." O atəş, yalnız yanan bir atəş deyil, eyni zamanda insanları canından, malından edərək əzab içində, əzab-hüzn içində buraxacaq və bütün təbiəti çirklədəcək olan bir atəş.

 

"O atəş insanları, malları yandırıb qurtarar." O atəş bir qisim insanların ölümünə səbəb olmaqdadır. Bunun yanında malları yandıraraq, maddi zərərə səbəb olduğu kimi, bütün ətrafı və təbiəti çirklədərək də insanların dolanışıq qaynaqlarını yox etməkdədir.

 

"Səkkiz gün içində külək ilə bulud kimi uçaraq dünyanın hər tərəfinə yayılar." O atəşin, "külək ilə bulud kimi uçan" özü deyil tüstüsüdür. Burada bənzətmə edilərək tüstünün buludlara qədər yüksələcəyi də izah edilmişdir. Bu tüstü küləyin təsiriylə hər yönə doğru yayılmaqdadır.

 

"Gecənin istiliyi gündüzün hərarətindən daha şiddətlidir." O atəşin həm gündüz, həm gecə davamlı yandığı aydın olmaqdadır.

 

"O atəş insanların başının üzərindən ərşin altına qədər yaxınlaşaraq, yer üzü ilə göy arasında gökgurultusu kimi qorxulu gurultusu olar." O atəşin çox yüksəklərə qədər dırmaşdığına və bu atəşdən gökgurultusu kimi çox şiddətli bir səs-küy ilə partlamalar meydana gəldiyinə işarə edilməkdədir.

 

"Göydə alışılmış olan qırmızılığın əksinə tam fərqli bir qırmızılıq yayılacaq." Hədisin bu qisimində, hadisənin gecə vaxtlarında meydana gələcəyinə işarə edilmişdir. Gecə vaxtı meydana gələn böyük partlayışın alovları çox şiddətli bir işıqlanma edər. Bu qırmızı alovların meydana gətirdiyi qırmızı işıqlanma, xalqın mutad üzrə vərdiş etdiyi qırmızı "dan" işıqlanmasından çox ayrıdır. Çünki gecə vaxtı belə gündüz kimi işıqlanma fövqəladə bir hadisədir.